(Dành cho học sinh THCS, đặc biệt là học sinh ôn thi vào lớp 10)
Môn Ngữ văn luôn là thách thức với nhiều học sinh THCS, đặc biệt là các em lớp 9 đang ôn thi vào 10. Làm sao để bài văn không bị khô khan, thiếu cảm xúc? Làm sao để đạt điểm 8, 9 như học sinh giỏi? Dưới đây là những bí quyết giúp các em cải thiện kỹ năng viết văn, tạo ra những bài viết ấn tượng.
1. Hiểu rõ yêu cầu của đề bài
Muốn viết văn hay, trước tiên phải hiểu đúng đề. Khi nhận đề, học sinh cần:
•Xác định thể loại: Nghị luận văn học, nghị luận xã hội, tự sự, miêu tả, biểu cảm…
•Xác định vấn đề chính: Ví dụ, với đề phân tích nhân vật Chí Phèo, cần làm rõ quá trình tha hóa và bi kịch của nhân vật.
•Lập dàn ý sơ lược: Đây là bước quan trọng để bài viết có bố cục chặt chẽ, tránh lan man, lạc đề.
⏩ Bí quyết: Đọc kỹ đề ít nhất 2 lần, dùng bút gạch chân từ khóa quan trọng.
2. Tích lũy vốn từ phong phú và sử dụng linh hoạt
Muốn bài văn hay, cần có vốn từ vựng phong phú. Để làm được điều này, học sinh nên:
•Đọc nhiều sách, báo, truyện ngắn để học cách diễn đạt hay.
•Ghi chép lại các câu văn, từ ngữ ấn tượng để áp dụng khi viết.
•Học cách diễn đạt sinh động thay vì lối viết đơn điệu.
✍ Ví dụ:
•Viết đơn giản: “Bà cụ rất thương con cháu.”
•Viết hay hơn: “Bà cụ lúc nào cũng lo lắng, yêu thương con cháu như chính hơi thở của mình.”
⏩ Bí quyết: Mỗi ngày học 5 từ mới và thử đặt câu với chúng.
3. Bố cục bài văn chặt chẽ, rõ ràng
Một bài văn hay không chỉ cần nội dung tốt mà còn phải có bố cục logic. Cấu trúc phổ biến:
Mở bài (10 – 15% bài viết)
•Giới thiệu ngắn gọn vấn đề, nhân vật hoặc tác phẩm.
•Dẫn dắt hấp dẫn, có thể mở bài trực tiếp hoặc gián tiếp.
✍ Ví dụ mở bài gián tiếp cho đề “Cảm nhận về nhân vật chị Dậu trong ‘Tắt đèn’”:
Mỗi trang văn của Ngô Tất Tố như những thước phim chân thực về số phận con người dưới chế độ thực dân phong kiến. Trong đó, nhân vật chị Dậu – người phụ nữ chịu nhiều bất công nhưng vẫn kiên cường, là một điển hình tiêu biểu.
Thân bài (70 – 75%)
•Chia thành các luận điểm rõ ràng.
•Dẫn chứng cụ thể, phân tích sâu sắc.
•Sử dụng lập luận hợp lý, có thể dùng câu hỏi tu từ, so sánh để làm nổi bật ý tưởng.
✍ Ví dụ phân tích nhân vật Chí Phèo:
Chí Phèo từ một chàng trai hiền lành nhưng do bị xã hội đẩy vào con đường tha hóa. “Hắn cười nhạt thếch” khi gặp Bá Kiến, thể hiện sự bất cần của một con người không còn gì để mất.
Kết bài (10 – 15%)
•Khẳng định lại ý nghĩa vấn đề.
•Rút ra bài học hoặc liên hệ thực tế.
4. Sử dụng dẫn chứng phong phú, thuyết phục
Một bài văn hay không chỉ dựa vào lý lẽ mà còn cần dẫn chứng. Khi viết:
•Ưu tiên dẫn chứng từ tác phẩm gốc, trích dẫn câu văn tiêu biểu.
•Khi viết nghị luận xã hội, nên sử dụng sự kiện thực tế để tăng tính thuyết phục.
•Tránh đưa dẫn chứng chung chung, mơ hồ.
✍ Ví dụ:
•Dẫn chứng yếu: “Xã hội ngày nay có nhiều người sống đẹp.”
•Dẫn chứng mạnh: “Nguyễn Ngọc Mạnh – người hùng cứu bé gái rơi từ tầng 12A là một minh chứng cho lòng nhân ái.”
5. Rèn luyện cách diễn đạt sáng tạo, có cảm xúc
Học sinh giỏi không chỉ viết đúng mà còn viết hay. Để làm được điều đó, cần:
•Tránh viết khô khan, sáo rỗng.
•Dùng biện pháp nghệ thuật: So sánh, ẩn dụ, nhân hóa, câu hỏi tu từ…
•Viết theo phong cách riêng, không rập khuôn.
✍ Ví dụ:
•Câu bình thường: “Bà cụ nghèo nhưng tốt bụng.”
•Câu sáng tạo: “Dù cuộc đời bà chỉ toàn những cơn gió lạnh, nhưng bà vẫn cố dang rộng vòng tay che chở những đứa trẻ nghèo khổ.”
6. Ôn tập các dạng bài trọng tâm trong đề thi vào 10
Học sinh ôn thi vào 10 cần tập trung vào các dạng bài:
•Nghị luận văn học: Phân tích nhân vật, giá trị nghệ thuật, tư tưởng tác phẩm.
•Nghị luận xã hội: Viết về một vấn đề đời sống (lòng hiếu thảo, trách nhiệm với môi trường…).
•Tự sự kết hợp yếu tố miêu tả, biểu cảm: Kể lại một kỷ niệm đáng nhớ, một bài học sâu sắc.
⏩ Bí quyết: Luyện đề thường xuyên, viết dưới áp lực thời gian để quen với cách làm bài thi.
7. Rèn thói quen viết mỗi ngày
Không ai viết hay ngay từ đầu. Chỉ có luyện tập mới giúp văn mượt mà hơn.
•Viết nhật ký, cảm nhận về một cuốn sách, bộ phim.
•Viết lại bài văn theo cách diễn đạt mới để tăng sáng tạo.
•Nhờ thầy cô, bạn bè nhận xét bài viết để cải thiện.
⏩ Bí quyết: Mỗi ngày viết ít nhất một đoạn văn (5 – 7 câu).
8. Học cách sửa lỗi sai
Sau khi viết xong, cần tự kiểm tra bài viết:
•Đọc lại xem có lỗi chính tả, ngữ pháp không.
•Cải thiện câu văn dài dòng, lủng củng.
•Bổ sung dẫn chứng nếu cần thiết.
⏩ Bí quyết: Khi sửa bài, hãy đọc thành tiếng để phát hiện lỗi diễn đạt.
Lời kết
Viết văn hay không phải là năng khiếu bẩm sinh mà là kết quả của quá trình rèn luyện. Chỉ cần kiên trì thực hiện các bí quyết trên, chắc chắn điểm 8, 9 trong các bài thi sẽ không còn là điều xa vời.
Hãy bắt đầu từ hôm nay, chúc các em học tốt và đạt kết quả cao trong kỳ thi vào 10!
9. Học với gia sư Văn của Trung tâm gia sư Quốc Khánh
Ngoài việc tự rèn luyện, học sinh có thể cải thiện kỹ năng viết văn nhanh chóng bằng cách học với gia sư chuyên Văn tại Trung tâm gia sư Quốc Khánh.
•Hệ thống bài giảng bài bản: Gia sư hướng dẫn chi tiết từ cách phân tích đề, lập dàn ý đến cách hành văn mượt mà.
•Luyện đề thi chuyên sâu: Giúp học sinh làm quen với cấu trúc đề thi vào 10, cách triển khai ý tưởng chặt chẽ và diễn đạt sáng tạo.
•Sửa bài viết cá nhân hóa: Gia sư trực tiếp nhận xét, chỉnh sửa lỗi sai và hướng dẫn cách cải thiện phong cách viết.
•Lớp học linh hoạt: Học sinh có thể học trực tiếp hoặc online, đảm bảo phù hợp với lịch trình cá nhân.
📞 Liên hệ ngay qua ĐT/Zalo: 0868.710.722 để được tư vấn và sắp xếp lớp học phù hợp!
⏩ Học với gia sư giỏi sẽ giúp học sinh tự tin đạt điểm cao trong kỳ thi vào 10!
